150Εμφανίσεις
Δρ Σπυρίδων Πλακούδας
Προ ημερών, οι Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης κατέσχεσαν δύο Ελληνόκτητα πετρελαιοφόρα τάνκερ στα Στενά του Ορμούζ απ’ όπου διέρχεται ημερησίως το 30% του υγροποημένου φυσικού αερίου και το 25% του πετρελαίου της υφηλίου. Η Αθήνα αλλά και η Ουάσινγκτον, ο αυτόκλητος προστάτης του Περσικού Κόλπου επί τη βάσει του Δόγματος Κάρτερ, κατήγγειλαν την ενέργεια της Τεχεράνης ως «πειρα-τεία». H Τεχεράνη, βέβαια, υπερασπίστηκε την ενέργειά της ως «δίκαιη ανταπόδοση» μετά την κατάσχεση ενός Ιρανικού πετρελαιοφόρου τάνκερ από τις Ελληνικές αρχές – σε συννενόηση, πάντοτε, με τις ΗΠΑ – προ ημερών· απηύθυνε, μάλιστα, μία πρόσκληση στην Αθήνα για απευθείας διαπραγματεύσεις «δίχως με-σάζοντες» – δίχως, δηλαδή, την παρεμβολή των ΗΠΑ ή της ΕΕ.
Η ένταση στις σχέσεις μεταξύ Τεχεράνης και Αθήνας δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Η Ελλάδα από το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους είχε αναλάβει ορισμένες πρωτοβουλίες στην Αραβική Χερσόνησο οι οποίες την κατέτασσαν ipso facto στο αντίπαλο στρατόπεδο. Η αποστολή μίας πυροβολαρχίας των ΜΙΜ-104 Patriot στη Σαουδική Αραβία για την ενίσχυση της αντιπυραυλικής ασπίδας του βασιλείου έναντι των εβδομαδιαίων επιθέσεων του Χούθις (των φιλοϊρανών Ζαϊντι Σιιτών ανταρτών της Υεμένης) και η ανάλογη πρόταση προς τα Εμιράτα για την προστασία τους από τους Χούθι (ξανά) στο πλαίσιο του διμερούς αμυντι-κού συμφώνου δεν ιδώθηκαν θετικώς από την Τεχεράνη.
Η επίσκεψη του Έλληνα ΠΘ στην Ουάσινγκτον προ ημερών και η ομιλία του ενώπιον του Κογκρέσου περί των αναθεωρητικών δυνάμεων δεν φωτογράφιζε μονάχα την Μόσχα ή την Άγκυρα αλλά και την Τεχε-ράνη – τον τρίτο πόλο του Συστήματος της Αστανά (Astana Format). Στον υπό ανάδυση νεοψυχροπολεμικό κόσμο, λοιπόν, η Ελλάδα συνετάχθη εξ αρχής (και δίχως αστερίσκους) με τους συμμάχους και εταίρους της στη Δύση. Ως εκ τούτου, η όξυνση των σχέσεων δεν ήταν παρά αναμενόμενη. Η μέχρι πρότινος συναλ-λακτική σχέση (transactional relation) μεταξύ της Ελλάδας και του Ιράν ελέω της Ελληνόκτης ποντοπόρου ναυτιλίας δεν είναι πλέον βιώσιμη.
Το Ιράν ίσως συνεχίσει την τακτική του «ρεσάλτου» κατά των Ελληνόκτητων πετρελαιοφόρων τάνκερ στον Περσικό Κόλπο. Χρησιμοποίησε τον εν λόγω ωμό εκβιασμό στο πρόσφατο παρελθόν έναντι άλλων κρατών (π.χ. Βρετανία ή Νότιος Κορέα) με μεικτά αποτελέσματα. Όμως η τακτική αυτή ίσως επιστρέψει σαν «μπούμερανγκ» εις βάρος του Ιράν. Η Ελληνόκτητη ποντοπόρος ναυτιλία κατέχει σχεδόν το 30% των τάνκερ της υφηλίου και το Ιράν χρειάζεται αγωνιωδώς τα εν λόγω τάνκερ για τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου (που αντιστοιχούν στο 30% σχεδόν του Ιρανικού ΑΕΠ). Συν τοις άλλοις, οι δράσεις αυτές δεν αποτελούν την καλύτερη έξωθεν καλή μαρτυρία εν μέσω των (σκληρότατων) διαπραγματεύσεων στη Βιέννη για το πυρηνικό και βαλλιστικό οπλοστάσιο της Τεχεράνης.